Στις όχθες της Βεγορίτιδας
Όταν φάνηκε το πράσινο μέσα στα νερά της νιώσαμε πόσο μπορεί μια απροσδόκητη εικόνα να κάνει ευτυχισμένο έναν ταξιδιώτη. Κατεβαίνοντας στη Βεγορίτιδα, είδαμε να συνωστίζονται στις όχθες της οι ψαράδες των «συνόρων». Μερικές ξεβαμμένες σε έντονα χρώματα βάρκες έπλεαν σ’ ορισμένες άκρες τους απολαμβάνοντας το καθρέφτισμά τους στα ήμερα νερά της λίμνης, του πολύχρωμου – σε εθνικότητα πλήθους της, αλλά και των πουλιών.
Πληροφορίες:
Η Βεγορίτιδα είναι η 3η μεγαλύτερη λίμνη σε έκταση στην Ελλάδα και βρίσκεται ανάμεσα στους παλιούς νομούς Πέλλας, Κοζάνης και Φλώρινας, κοντά στο Αμύνταιο και σε υψόμετρο 530 περίπου μέτρων. Περιβάλλεται από τα βουνά Βέρνο, Βόρας (Καϊμακτσαλάν) και Βέρμιο, αποτελώντας το χαμηλότερο σημείο του συμπλέγματος των λιμνών Ζάζαρης, Χειμαδίτιδας και Πετρών, των οποίων δέχεται τα νερά τους. Η λίμνη (που αλλιώς λέγεται και Οστρόβου από την γειτονική Άρνισσα που ονομαζόταν Όστροβο μέχρι και το 1926, ή Κέλη) ανήκει στις αλπικού τύπου λίμνες, έχει έκταση 54,31 τ.χλμ., μέγιστο μήκος 14,8 χλμ, μέγιστο πλάτος 6,9 χλμ, και μέγιστο βάθος τα 50 μέτρα. Σε αντίθεση με άλλες λίμνες, τα νερά της δεν παγώνουν το χειμώνα κι έτσι, εκεί βρίσκουν ολόχρονα καταφύγιο πολλά αμφίβια, θηλαστικά και πάνω από 160 είδη πουλιών, εκ των οποίων φωλιάζουν πάνω από τα 85. Αξιοσημείωτα είδη αποτελούν οι ασπροπάρηδες, οι πετρίτες, οι χρυσαετοί, οι αετογερακίνες, οι αργυροπελεκάνοι και οι ροδοπελεκάνοι, οι ερωδιοί, το παγκοσμίως απειλούμενο κιρκινέζι και πολλά άλλα. Μερικά από αυτά τρέφονται από τα 20 είδη ψαριών της λίμνης (ξεχωρίζουν το τσιρόνι, το γριβάδι, ο γουλιανός, η βαλκανική μπριάνα, το γλήνι, το χέλι, η πεταλούδα, ο βουλγαροκωβιός, η τούρνα, η κοκκινοφτέρα και ο μακεδονικός ποταμοκέφαλος). Μεταξύ άλλων, στα νερά της έχουν καταγραφεί και 2 σπάνια μαλάκια ενδημικά γαστερόποδα (Marstoniopsis graeca και Graecoanatolica vegorriticola) και η καραβίδα του γλυκού νερού. Στην άγρια ζωή του οικοσυστήματος συμπεριλαμβάνεται η περιστασιακή παρουσία του λύκου, της αρκούδας, του αγριόχοιρου, του ασβού, της νυφίτσας, της αλεπούς, της βίδρας και του κουναβιού, του λαγού και του σκαντζόχοιρου. Λόγω της μεγάλης οικολογικής της αξίας, η Βεγορίτιδα εντάσσεται στη ζώνη προστασίας του Δικτύου NATURA 2000.
Τα χρώματά της που παραπέμπουν σε νερά ασιατικά.
Η πόλη Μπίτολα της Βόρειας Μακεδονίας απέχει μόλις 85 χιλιόμετρα, λιγότερο από ότι η Θεσσαλονίκη (130 χιλιόμετρα) οπότε βλέπεις πολλούς Βόρειους Μακεδόνες που περνούν τα σύνορα και επισκέπτονται τη λίμνη συχνά για ψάρεμα.
Κι εδώ οι πλάβες είναι οι παραδοσιακές βάρκες.
Ζάζαρη, Χειμαδίτιδα, Βεγορίτιδα και λίμνη Πετρών· είναι τα απομεινάρια μιας παμπάλαιας τεράστιας λίμνης, της Εορδαίας, που κάποτε καταλάμβανε 1.000 τετρ. χιλιόμετρα και είχε βάθος 250 μέτρα.
Ο μύθος, λέει πως η λίμνη Βεγορίτιδα δημιουργήθηκε από ένα πηγάδι που ξέχασε να κλείσει ένα κορίτσι και πλημμύρισε ο κάμπος. Ένας άλλος, μιλάει για μια κοπέλα που άφησε τις βρύσες του σπιτιού ανοιχτές με σκοπό να πνίξει την κακιά πεθερά της κι έτσι δημιουργήθηκε η Ζάζαρη.
Στις όχθες της βρίσκονται η Άρνισσα και ο Άγιος Παντελεήμονας, ενώ γύρω της υπάρχουν και τα χωριά Φαράγγι, Μανιάκι, Βέγορα, Περαία, Δροσιά, Ξανθόγεια και Άγιος Αθανάσιος.
Ο Άγιος Παντελεήμονας διαθέτει και πλαζ κανονική, με αμμουδιά, ομπρέλες, ξαπλώστρες, beach bar κλπ. Το καλοκαίρι μάλιστα γίνεται χαμός, διοργανώνονται μουσικές εκδηλώσεις, και διαγωνισμοί θαλάσσιων σπορ γύρω από την λίμνη! Το χωριό έχει ξενώνες, παλιές γειτονιές, και κοντά είναι η προϊστορική νεκρόπολη με τους 376 κιβωτιόσχημους τάφους που μαρτυρεί την αιώνια κατοίκηση,-Το Δεκέμβριο του 1994, η στάθμη της λίμνης έφθασε στο κατώτατο όριό της, με μείωση του υδάτινου όγκου της κατά 80% και μείωση της επιφάνειάς της κατά 40%.Αυτό αποδόθηκε στις συνεχόμενες αντλήσεις της ΔEH, στις αρδεύσεις για την κάλυψη των αναγκών των καλλιεργειών δίπλα στη λίμνη, στις διαρροές από τις φυσικές καταβόθρες, στην ανομβρία και στις απώλειες λόγω εξάτμισης.